Milli Muharip Uçak projesi, TUSAŞ önderliğinde başlatılan ve F-16 savaş uçaklarının yerini alması planlanan 5.nesil yerli savaş uçağı projesidir. Çok görevli olarak tanımlanabilecek uçak, hava-hava ve hava-kara angajmanlarına uygun bir yapıdadır. 2023 yılında hangardan çıkması planlanan uçağın ilk uçuşu 2025 yılında yapıp 2028 yılında Türk Hava Kuvvetlerine teslim edilmesi planlanmaktadır.
TARİHÇE
Savunma Sanayii İcra Komitesi 2010 yılının sonunda yerli savaş uçağı ihtiyacını dile getirmesiyle ana yüklenici TUSAŞ ile görüşmelere başlandı. Tasarım aşamasının tamamlanması ve iş birliği yapılacak İngiliz “BAE Systems” firmasının da seçilmesiyle 2019 yılında Milli Muharip Uçağın bir maketi Paris’te görücüye çıktı. 2021 yılında ise parça üretimine başlandı.
TEKNİK ÖZELLİKLER
Uzunluk: 21m
Kanat Açıklığı: 14m
Yükseklik: 6m
İtiş Gücü: 2x29.000 lb
Tavan İrtifa: 55.000 ft
Azami Hız 1.8 Mach
2070 yılına kadar kullanılması planlanan bir uçak olan MMU, günümüzün ve geleceğin teknolojilerine uyumlu şekilde hazırlanıyor. Siber teknolojiler, uzay teknolojileri, yapay zeka gibi kavramların harp sahasına dahil olacağı öngörülerek tasarlanıyor. Platformda hedeflenen özellikler ise aşağıdaki gibi:
*Yüksek manevra kabiliyeti ve güçlü bir itki sistemi
*Süperseyir kabiliyeti
*Uzun harekât yarıçapı
*Gelişmiş aviyonik sistemler
*Radarda düşük görünürlük
*Sensör füzyonu
*Gelişmiş veri bağı kabiliyetleri
*Yüksek hassasiyete sahip mühimmatlar atabilme kabiliyeti
KULLANILACAK MÜHİMMATLAR
Uçakta yerli firmaların geliştirdiği mühimmatların geniş bir kullanım alanına sahip olması bekleniyor. Aynı zamanda hedeflenen düşük radar görünürlüğü karakteri gerekçesiyle gövde içi silah istasyonu da MMU tasarımına dahil edilmiştir. Bunun bir sonucu olarak uçakta düşük radar kesit alanı sağlanmış olacak. 5. nesil pek çok uçakta kullanılan bu teknoloji gelişmiş mühimmat teknolojilerine olan ihtiyacı da beraberinde getiriyor.
SENSÖR VE AVİYONİK TEKNOLOJİLER
*Kızılötesi arama ve takip (IRST) Sensörü
*Elektro-Optik hedefleme sistemi (EOTS)
*360° durumsal farkındalık
*Taktik Data Link
*Yüksek hassasiyete sahip AESA radar
*Sentetik Açıklıklı Radar (SAR)
*Elektronik destek ve elektronik karıştırma (ESM/ECM) kabiliyeti
*Eş zamanlı Hava-Yer ve Hava-Hava takibi
MOTOR TARTIŞMALARI
Uçağın ilk prototipinin F-16 uçağının da motoru olan F-110 motorunu kullanacağı açıklandı ve motor 2022 yılının haziran ayında Türkiye’ye geldi. Fakat seri üretime geçildiğinde bu motor kullanılmayacak. Rolls-Royce ile motor görüşmeleri devam ediyor fakat ibre yerli motora dönmüş durumda. Türkiye’nin uçağın gereksinimlerini karşılayacak ona özel bir motorun üretebileceğininden bahsediliyor.
MALİYET DURUMU VE TÜRKİYE'YE KATKILARI
Milli Muharip Uçağın birim maliyetinin 100 milyon dolar civarında olması bekleniyor. Projenin toplam maliyeti de 15-20 milyar dolar olarak öngörülüyor. Ancak bunların yanında istihdama, dışa bağımlılığın azalmasına, uçak ve uçak malzemesi ithalatının düşüp ihracatının yükselmesine dolayısıyla cari açığın kapanmasına olumlu etkisi olacaktır. Kullanılacak mühimmatların da yerli üretim olması, onların yaygınlığı ve işlerliğine katkı sunacaktır. Aynı zamanda eskiyen F-16’ların yerine 2070 yılına kadar Türk Hava Kuvvetlerine hizmet edecek ve Türk Hava Kuvvetleri'nin modernizasyonuna ciddi katkı sağlayacaktır. İleride 6.nesil bir savaş uçağı üretimi gündeme geldiğinde edinilen deneyimler ve hizmete açılan tesislerle Türkiye güçlü bir altyapıyla yola devam edecektir.
DÜNYA ÇAPINDA MMU
Şu ana kadar yerli medyada birçok habere konu olan MMU, yurtdışında da adından söz ettiriyor. Birçok yazılı ve sözlü medya kuruluşunda hakkında makaleler olan ve fuarlarda boy gösteren uçak hakkında asıl tanıtım ise hangardan çıkması, seri üretime geçmesi ve operasyonel olmasıyla yapılacak. Nasıl Bayraktar SİHA’lar Karabağ Savaşında, Ukrayna-Rusya Savaşı’nda ve Ortadoğu’da aktif olarak kullanılmasıyla ünlendiyse MMU da aynı şekilde tanınacaktır. Eğer güven de sağlanırsa birçok ülkeye uçakların ihracatı yapılabilir ve ciddi bir gelir getirebilir. Uçağın çeşitli silahları kullanabilme becerisi alıcıların kendi savunma sistemleriyle entegrasyonunu da kolaylaştıracağından 5.nesil avcı uçakları arasında ciddi bir alternatif olabilir.
KAYNAKÇA